|
Çocuklar ne çok oynarlar değil mi? Bazen yetişkinler olarak onların bu bitip
tükenmeyen oyunlarının amaçsız aktiviteler olduğunu düşünürüz. Ama onlar aynı
fikir de değildir. Oyun oynarken sanki dünyanın en önemli işini yapıyormuşçasına
meşguldürler. Seslendiğinizde duymazlar veya “şimdi gelemem şu anda oynuyorum,
görmüyor musun?” diye azarlayıverirler sizi. O sabahtan akşama dek süren oyunlar
hiç bitmez!
Biz her ne kadar ciddiye almazsak da onlar haklıdır. Gerçekten de kendi
ruhsal gelişimleri için çok ciddi bir etkinlik halindedirler. Oldukça yoğun bir
öğrenme süreci içindedirler. 17 yaşına dek gelmiş bir insanın o ana dek
öğrendikleri araştırıldığında 4 yaşına dek öğrendiklerinin % 50 sini öğrendiği,
8 yaşına dek ise % 80’ini öğrendiği anlaşılmıştır. O halde oyun denilen bu doğal
öğrenme ortamını biz de onlar kadar ciddiye almak durumundayız.
Biz yetişkinlere düşen ise onların oyunlarına yeterli saygıyı göstermek,
zaman zaman onlarla birlikte oynayarak yetenek ve gelişimlerine katkıda bulunmak
ve doğru zamanda doğru oyuncaklarla karşılaşmana fırsat sağlamaya çalışmaktır.
Oyuncak Seçerken Nelere Dikkat Etmeliyiz ?
Akıllıca seçilmiş bir oyuncak çocuğunuzun oyuncaktan ve oyundan en iyi
şekilde yararlanmasını sağlar.
Aileler genellikle kendi hoşlarına giden oyuncakları çok erken ya da çok
geç alabilirler. Oysa oyuncak mutlaka çocuğun yaşına ilgisine, becerisine ve
gelişim düzeyine uygun olmalıdır. Çocuğa yaş ve beceri düzeyinin altında alınmış
bir oyuncak zevk vermeyecek ve ilgi alanında çok kısa bir süre kalacaktır. Yaş
ve beceri düzeyinin üstünde alınmış bir oyuncak ise çocukta başarısızlık duygusu
yaratacaktır ki asıl tehlikeli olan da budur. Her iki durumda da oyuncak kısa
bir süre sonra köşeye terk edilecektir.
Bir oyuncağı almadan önce tespit etmeniz gereken noktalardan biri de
oyuncağın ne kadar süreyle çocuğun ilgi alanında kalabileceğidir. Bir oyuncak
uzun süre çocuğun ilgi alanında kalabiliyorsa bu başarılı ve iyi seçilmiş bir
oyuncaktır.
Çocuklar oyuncaklarına yumuşak ve itinalı davranamazlar. Bu nedenle oyuncak
seçiminde en çok dikkat edeceğiniz konulardan biri de oyuncağın sağlamlığı
olmalıdır. Çabuk kırılan, bozulan oyuncaklar başarısız üretilmiş oyuncaklardır.
Oyuncak fonksiyonel olmalı, fazla yapılanmış olmamalı, yaratıcılığı
sınırlamamalıdır. Örneğin bir süt kamyonu yerine, boş kasalı bir kamyon çok daha
fonksiyoneldir. Çünkü çocuk kamyonun boş kasasına dilediğini yerleştirebilir,
dilediğini taşıyabilir.
Çocuklar kendilerine hazır sunulmayan, inşa edecekleri, yapıştıracakları,
şekillendirecekleri, kesecekleri oyuncaklarla daha uzun süre oynarlar. Çünkü bu
tür oyunlarda deneme-yanılma metodunu kullanırlar. Önlerine konulan malzemenin
yöneticisidirler ve çabalarının sonucunda ortaya çıkan ürün onlara zafer duygusu
verir.
Çocuğa tek başına oynayacağı oyuncakların yanı sıra, grup olarak oynayacak
oyuncaklar da sağlanmalıdır.
Oyuncak çocuğu ürkütmemeli, ona sevimli gelmeli, sade, ayrıntısız ve
köşeleri yuvarlak olmalıdır.
Oyuncak çocuğun kas kuvvetiyle orantılı olmalı ve ona zarar vermeyecek
nitelikte, kullanabileceği büyüklükte olmalıdır.
Oyuncak satın alınırken titizlikle uygulanan bir cinsiyet ayrımı
yapmamalısınız. Bir erkek çocuk kız oyuncağı, bir kız çocuk erkek oyuncağı ile
oynamak isterse buna izin vermelisiniz. Becerilerini geliştirecek ise bir erkek
çocuğun bebekle, bir kız çocuğun kamyonla oynamasında hiçbir sakınca yoktur.
Oyuncak konusunda bilgili, deneyimli ve uzman satıcılardan alışveriş
yapmalısınız. Çünkü oyuncağı size doğru tanıtacaklar ve sizi bilgilendirerek
doğru seçim yapmanızı sağlayacaklardır.
Unutmayın, oyun çocuğun yaşamındaki baş uğraşı ve en önemli işidir. Akıllıca
seçilmiş bir oyuncak, çocuğunuzun oyuncaktan ve oyundan en iyi şekilde
yararlanmasını sağlar ancak hiç bir oyuncak anne-baba ilgisinin yerini tutamaz!
Olcay Güner
İlkokul Çağına Gelinceye Kadar Bebekler ve Çocuklar Hangi Dönemde Ne Tür
Oyuncaklarla Karşılaşmalıdır?
1 – 4 ay
- Çeşitli renk ve dizaynlardaki diş kaşıma halkaları
- Beşik veya karyolaya asılan çeşitli renk, boyut ve şekillerdeki oyuncaklar
- Müzik kutuları
- Akvaryum
- Çıngırak
- Renkli resim ve posterler
- Rüzgar çanları
4 – 8 ay
-
Çocuğun görüş alanı içine koyabileceğiniz değişik renkli, şekilli, ses
çıkaran, değişik dokulara sahip bol sayıda ufak tefek oyuncaklar
- Emip çiğneyebileceği oyuncaklar
-
Basit bir dokunma, basma, sıkma hareketleri ile ses çıkaran hareket eden
oyuncaklar
8 – 12 ay
- İpinden çekince hareket eden tekerlekli oyuncaklar
- Birbiri içine geçen kaplar
- Banyo için yüzen oyuncaklar
- Toplar
- Basit bebekler
- Saklambaç evleri, içine girebilecek büyük kutular
12 – 18 ay için
-
Atıp fırlatmaya uygun olan tahta, lastik, metal, kumaş vb. malzemelerden yapılmış dayanıklı oyuncaklar
- İtmeli, çıkmalı, ses çıkaran küçük oyuncaklar
- Basit öykü kasetleri, plakları
- Yırtılmaz resimli basit kitaplar
18 – 24 ay
- Parmak kuklaları
- Küçük oyuncak hayvan figürleri
- Tekrar eden sözlerden oluşmuş ritmik müzik kasetleri ve plakları
- Su havuzu ve oyuncakları
- Bebekler
- Basit bol resimli hikaye kitapları
- Akıl Oyunları
2 yaş
- Bisiklet, pedallı araba
- Büyük tekerlekli kamyonlar, arabalar, trenler
- Çekiçle çakılan tahta çiviler
- Büyük tüylü oyuncaklar
- Kuvvetli ses çıkaran oyuncaklar
- Büyük tahta inşa blokları
- 4-6 parçalı puzzle
- Oyuncak mutfak donanımı
- Yıkama ve ütülemeyi taklit eden oyuncaklar
- Oyuncak telefon
- Büyük oyuncak ev
- Kazıcı,taşıyıcı oyuncaklar
- İçinden geçilen tünel
- Basit zeka küpü oyunu
3 yaş
-
Günlük yaşantıda yetişkinlerin kullandığı her türlü ev malzemelerinin
taklidi
- Yetişkin giysileri
- Balık – olta oyunları
- Basit eleştirme oyunları
- 4-6 parçalı puzzle
- Büyük çivi oyunu
- Resim kağıdı ve boya kalemleri
- Oyun hamurları
- Basit domino oyunu
- Parmak boyası
- Büyük boy legolar
- Okunabilecek ayrıntısız, bol resimli hikaye kitapları
4 yaş
- Ayrıntılı eleştirme oyunları
- 6-8 parçalı puzzle
- Orta boy legolar
- Kuklalar ve sahne
- Resim kağıdı ve her türlü resim malzemeleri
- Ayrıntılı resim ve öykü kitapları
- Hafıza oyunları
- Küçük çivi oyunu
- Basit trafik halıları
- Basit sayı kavramını içeren oyunlar
- Tahta ve tebeşir
- Küçük bahçe gereçleri
5 yaş
-
Çeşitli meslek gruplarının kullandığı her türlü malzemenin taklidi olan
oyuncaklar
- Çeşitli meslek gruplarına özgü giysiler
- 8-12 parçalı puzzle
- Uzun, ayrıntılı, resimli öykü kitapları
- Toz bezi, küçük süpürge
- Trafik halıları ve setleri
- Sayı kavramı içeren oyunlar
- Fazla bakım istemeyen ev bitkileri
- Mıknatıslar
- Büyüteç
- Ailece oynanabilecek oyunlar
Zeka ve Yetenek Geliştiren Kitaplar ve Zeka Oyunları için
Güvenilir Online Alışveriş Tavsiyemiz
|