Başka biriyle yaptığınız söyleşinin sonunda "Seni doğru anladığımdan
emin olmak için konuştuklarımızı özetleyeyim" deyin. Sonra söyleşiyi
özetleyip karşınızdakinden hata varsa düzeltmesini isteyin. Konuştuğunuz
kişiden ayrıldıktan sonra daha iyi bir dinleyici olmak için söyleşide
yapmış olabileceğiniz en az üç şeyi listeleyin. İlerideki
söyleşilerinizde bu "dinleme stratejilerini" bilinçli olarak uygulayın.
Sorun çözmeye yönelik bir toplantıda otururken yaşadığınız çeşitli
etkileşim modellerine dikkat edin. Şu tür şeyleri izleyerek zihninizden
bir takım notlar alın (mümkünse yazılı notlar da olabilir): Kim, ne
zaman konuşuyor? Çeşitli kişilerin aynı fikirde olduklarını ya da
olmadıklarını göstermek için kullandıkları sözlü ya da sözsüz ipuçları
nelerdir? Kişiler "kendilerine atanmış roller" yerine ya da onlara ek
olarak ne tür roller üstleniyorlar (örneğin kim "şeytanın avukatını"
oynuyor?, kim "arabulucu"?, kim "ortamı yumuşatıyor"? Fark ettiğiniz
değişik görüş açıları nelerdir? (örneğin kim taviz vermeye yatkın?, kim
zaten kararını vermiş?, kimin kafası karışmış ve aydınlatılmaya ihtiyacı
var? ve benzeri). Toplantıdan sonra daha iyi bir toplantı nasıl
yapılabilirdi sorusuna vereceğiniz üç seçeneği listeleyin.
İşte ara verdiğinizde ya da öğle yemeğinde tanımadığınız ya da normalde
konuşmadığınız insanların bulunduğu bir yere gidin. Bu yerde "insanları
izleme" alıştırmaları yapın. Çeşitli kişilerin neler hissettiğini ya da
sizin gözlemlerinize dayanarak ne tür hikayeleri olduğunu tahmin etmeye
çalışın. Giysilerinin size neler söylediği ya da yürüyüşlerinden veya
duruşlarından neler sezinlediğiniz veya başka kişilerle ilişkilerine
bakarak ne tür insanlar olduklarını düşündüğünüz gibi konulara dikkat
edin. Uygun bir fırsat bulduğunuzda izlediğiniz biriyle kısa, havadan
sudan bir konuşma yapmaya çalışın ve sezgilerinizin doğru olup
olmadığını denetleyin. Konuşmaya girmek için şu tür ifadeler
kullanabilirsiniz: "Kravatınızdaki desenler çok hoş. Nereden aldınız?"
ya da "Okuduğunuz kitap hakkında çok şey duydum, herkesin söylediği
kadar iyi mi?" Konuşmanın nereye doğru gittiğini ve izlediğiniz insanlar
hakkındaki sezgilerinizin ne kadarının doğru olduğunu bulmaya çalışın.
Bir
TV show'u ya da filmi seyrederken ya da güzel bir roman okurken ana
karakterlerin yerine kendinizi koymaya çalışın. Hayata onların gözünden
bakın ve özellikle aynı görüşte olmadığınız konularda onların görüş
açılarını yakalamaya çalışın. Kendi bakış açınıza en yakın karakterlerle
başlayın ve daha farklı olduğunuz karakterlere doğru
ilerleyin.Unutmayın, kendi inançlarınızı ya da değerlerinizi
değistirmeye çalışmıyorsunuz sadece onlarınkini tam olarak anlamaya
çalışıyorsunuz!
Parçası olduğunuz bir takımla birlikte çalışırken listeleyebildiğiniz
kadar "etkili takım çalışması stratejilerini" listeleyin; örneğin
herkesin kendi üstüne düşeni yapması, uzlaşmaya istekli olma, birbirini
cesaretlendiren ya da destekleyen bireyler, takımın hedeflerinin ve/veya
misyonunun kolay anlaşılabilir ve açık olması gibi. Takım çalışmasını
daha verimli hale getirebilecek stratejileri de listeleyin. Gelecek
aylarda takımla çalışmayı sürdürürken bu "iyileştirme stratejilerinden"
bazılarını farkettirmeden uygulayıp uygulayamadığınıza bakın.
Haftanın en az iki gününde başka birisiyle konuşurken onun beğendiğiniz
ya da takdir ettiğiniz bir yönünü bulmaya çalışın ve bunu ona söyleyin.
Örneğin yeni giysisi ya da saçı hakkında yorum yapın; toplantıda
söylediği bir şeyi ne kadar beğendiğinizi ya da gülüşünün sizi nasıl
ferahlattığını söyleyin. İki yüzlü davranmayın. İyi yönleri görmeyi
"kötü yönleri" göz ardı etmeye çalışın. Bu tür yorumların diğer
insanları ve sizi nasıl etkilediğini dikkatlice izleyin.
Bir
arkadaşınızdan (güvendiğiniz birinden) bitirdiğiniz bir iş, yazdığınız
ya da yarattığınız bir şey hakkındaki düşüncelerini dürüstlükle
söylemesini isteyin. Onlara en çok neyi beğendiklerini, neyin işlerine
yarayacağını, onların üzerindeki etkisini, daha çok nasıl
geliştirilebileceğini, hangi açılardan karışık olduğunu ya da açık
olmadığını, nerelerde sorularının olduğu ve hangi konularda sizinle
farklı görüşe sahip olduklarını sorun. Onlar fikirlerini söylerken bu
yorumları sizin gelişmenize yardımcı olacak eleştiriler olarak kabul
etmeye çalışın. Herhangi bir şekilde savunmaya geçmeye kalkmayın ya da
moralinizi bozmayın. Vermeniz gereken tek karşılık eleştirilerini biraz
daha açıklamalarını istemek olmalıdır. Daha sonra kendi kendinize şu
soruları sorarak eleştirilerini değerlendirin: "Eleştiriler neye
yönelikti?", "Hangi noktaları kaçırmış gözüküyorlar?"
|